بررسی نیازهای زبان عمومی دانش آموزان دوره دبیرستان با نگاه نیاز سنجی انتقادی

از آن جا که برنامه های آموزش زبان انگلیسی در سرتاسر جهان در حال رشد می باشد، به منظور هماهنگ شدن با این موضوع، تغییرات جدید در برنامه های آموزش زبان انگلیسی در ایران نیازی فوری و ضروری به نظر می رسد. بنابراین هدف اصلی این تحقیق، بررسی نیاز های زبان انگلیسی دانش آموزان ایرانی در مقطع دبیرستان در مدارس دولتی و غیر انتفاعی در استان های یزد و فارس می باشد. در مجموع 2000 نفر از دانش آموزان دوره دبیرستان و نیز 20 نفر از دبیران زبان انگلیسی در این تحقیق که بر اساس ارزشیابی کمی و کیفی (پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده) پایه گذاری شده، شرکت نمودند. تحلیل جامع کیفی و آماری داده ها بیانگر اهمیت زبان عمومی برای دانش آموزان در مقطع کنونی و نیاز های آینده آنهاست. نتایج همچنان نشان داد که بین انتظارات دانش آموزان و موقعیت زبانی کنونی آن ها تناسبی وجود نداشته و برنامه عمومی زبان انگلیسی نیاز مند طراحی دوباره می باشد به طوری که به نیاز های کنونی و آینده دانش آموزان به طور کامل پاسخ دهد. اطلاعات بدست آمده از دبیران و دانش آموزان نشانگر این حقیقت بود که تعداد قابل توجهی از دانش آموزان نیاز شدیدی به هر کدام از چهار مهارت زبانی (شنیدن، صحبت کردن، خواندن و نوشتن) داشته و آن ها باید اطلاعات تلفظی، دستور زبانی و لغوی خود را تا حد زیادی بهبود بخشند. شرکت کنندگان همچنین عدم رضایت خود را از برنامه آموزش زبان در موقعیت کنونی را اعلام داشتند. به همین نسبت، نتایج مصاحبه دبیران صحت نتایج پرسشنامه ها را اثبات کرد. علاوه بر این، شرکت کنندگان بر نقش مواد آموزشی با کیفیت و استفاده از فناوری مانند رایانه و پروژکتور در کلاس های زبان عمومی، تاکید کرده و آن را بسیار مهم تلقی کردند. آن ها بر آموزش دبیران، یادگیری زبان در مقطع ابتدایی و تغییر ساختار آموزش زبان تاکید کردند. نتایج مشاهده بیانگر: عدم شرکت دانش آموزان در فعالیت های کلاسی، پایین بودن اطلاعات زبان عمومی آن ها، تاکید بیش از اندازه بر زبان فارسی، تمرکز بر فعالیت های ترجمه ای و تعداد زیاد دانش آموزان در یک کلاس بود. در همین راستا می توان نتیجه گرفت که سیاست گزاران و طراحان برنامه های آموزشی باید نیاز ها و خواسته های دانش اموزان را در نظر بگیرند، اهداف ? کتب درسی را مشخص کنند، مواد و تجهیزات آموزشی و نیز محدودیت مالی و زمانی را در نظر گرفته و به آموزش دبیران توجه بیشتری داشته باشند.